Xung quanh việc quản lý lỏng lẻo rừng phòng hộ biển Tây: "Thay máu" nhưng chưa "thay xác"

Ngày 18/11/2019, UBND tỉnh Cà Mau ban hành Quyết định số 2047/QĐ-UBND về việc đồng ý với phương án quản lý rừng bền vững của Hạt Kiểm lâm RPH biển Tây. Theo đó, Hạt Kiểm lâm RPH biển Tây ban hành Thông báo số 13/TB-HKL ngày 16/4/2020 thông báo về việc di dời các công trình nhà, cột hàng đáy ra khỏi khu vực đất vườn ươm ở Cái Đôi Vàm, thuộc Hạt Kiểm lâm RPH biển Tây.

Tuyến đường được thị trấn Cái Đôi Vàm đầu tư đi xuyên qua dãy 17 căn nhà bên bờ kênh Bảy Sử, thuộc khu vực đất RPH.

Hạt Kiểm lâm RPH đã ra thời gian di dời các công trình, vật tư như nêu trên đến hết ngày 25/4/2020. “Theo phương án, sau khi di dời khu vực này sẽ được trồng lại rừng”, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Cà Mau Lê Văn Hải thông tin với phóng viên. Tuy nhiên, đến giữa tháng 11/2020 hiện trạng khu đất vườn ươm vẫn y hiện trạng nhiều năm nay. Cây rừng vẫn chưa thể trồng vì hiện trạng đất… chưa sạch.

Trước thực tế “án binh bất động” của nhiều hộ dân và sự thiếu cương quyết của đơn vị quản lý, bảo vệ rừng, đầu năm 2020 bắt đầu có nhiều diễn biến phức tạp về tình hình an ninh trật tự ở khu vực RPH khu vực Cái Đôi Vàm. Có hộ dân đã quay clip, ghi hình lực lượng kiểm lâm làm nhiệm vụ cưỡng chế công trình xây dựng trái phép trên đất RPH rồi thông tin sai sự thật đến Bộ NN&PTNT. Theo đó, Bộ NN&PTNT đã cử đoàn thanh tra, phối hợp cơ quan chức năng địa phương kiểm tra và xác minh sự vụ.

Thậm chí đã có hộ dân nhiều lần bị đánh (nghi do có tổ chức đánh) và nhiều lần trình báo với cơ quan chức năng địa phương. Thậm chí, đã có trường hợp người dân quá lo sợ nên bí mật rời địa phương ra trực tiếp cơ quan tiếp dân Trung ương trình báo sự vụ (PV). Tất cả vấn đề đều liên quan đến tranh chấp, quản lý và quyền lợi ở khu vực đất RPH biển Tây. Bởi, hầu hết khi trao đổi với phóng viên, nhiều hộ dân ở đây đều thừa nhận đã biết sai khi xây dựng nhà ở trên đất rừng và hứa sẽ thực hiện nghiêm túc việc di dời theo chủ trương của Nhà nước phương án bảo vệ rừng của Hạt Kiểm lâm RPH biển Tây.

Căn nhà ông Đỗ Minh Bình từng bị người khác đến đòi lại vào tháng 4/2020 vì cho rằng ông Khanh đã bán trước đó.

Điều đó cũng được minh chứng bằng nội dung của Báo cáo số 37/BC-HKL ngày 25/5/2020 của Hạt Kiểm lâm RPH biển Tây về việc thanh lý hợp đồng giao khoán, tổ chức quản lý diện tích đất rừng sau thanh lý; di dời, bố trí hộ dân vào các khu tái định cư thuộc lâm phần RPH biển Tây. Báo cáo khẳng định: “Hầu hết các hộ dân cò nhà ở trên đất rừng chưa được cơ quan Nhà nước cho phép đều đồng ý trả lại đất khi Nhà nước thu hồi trồng rừng hay xây dựng những công trình phúc lợi. Song, họ yêu cầu bồi thường thành quả đầu tư và mua bán trước đây, ngoài ra còn xin được bố trí nơi ở tái định cư khi di dời”.

Ông Võ Hoàng Anh khẳng định: “Chủ trương di dời ra khỏi khu vực đất rừng phòng hộ của Nhà nước tôi không chống đối. Nhưng tôi yêu cầu phải có chuyện bồi thường các công trình, tiền đầu tư, tiền mua đất thoả đáng. Bởi khu vực đất xây dựng nhà và các công trình là đất tôi đã mua”.

Cùng chung nỗi niềm với các hộ dân, bà Trần Thị Điệp, sinh năm 1953, Khóm 5, thị trấn Cái Đôi Vàm, than thở: “Chúng tôi biết đã ở trên đất rừng là trái phép, nhưng nếu Nhà nước có chủ trương di dời đi nơi khác thì chúng tôi cũng chấp thuận. Nhưng những việc ấy cần công khai, minh bạch, chứ để tình trạng nay đòi, mai cưỡng chế thì làm sao dân an tâm mà ở”.

Một thông tin khác, lâm phần thuộc quản lý của Hạt Kiểm lâm RPH biển Tây có 137 hộ dân hợp đồng giao khoán bảo vệ rừng ở 3 huyện Phú Tân, Trần Văn Thời, U Minh, với 549,55 ha. Và 70 hộ thuộc diện dân di cư tự do đang bám các cửa biển, bìa rừng mưu sinh. Tất cả các hộ này, sau khi xác minh, kiểm đếm, kết thúc hợp đồng (với hộ nhận giao khoán) sẽ có giải pháp di dời khỏi khu vực RPH biển Tây.

Liên quan đến các nội dung quản lý yếu kém, tự ý cho thuê… phần đất RPH của Trạm trưởng Trạm Kiểm lâm Cái Đôi Vàm (Hạt Kiểm lâm RPH biển Tây) Nguyễn Phương Khanh; Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Cà Mau Lê Văn Hải cho biết: “Chúng tôi cũng đã nhận được đơn tố cáo của người dân. Dù chưa xác định được người viết đơn (vì địa phương thông tin người đứng đơn không ở địa phương), nhưng xét thấy nội dung đơn như hiện trạng diễn ra là có căn cứ.

“Đối với vấn đề ông Khanh tự ý cho thuê đất vườn ươm là có. Còn việc tự ý phân lô bán nền thuộc đất rừng phòng hộ qua xác minh không hộ, dân nào có giấy tờ hay nội dung liên quan thể hiện việc mua bán nên chưa đủ cơ sở kết luận. Ngay sau khi phát hiện nhiều sai phạm trong công tác quản lý địa bàn, quản lý chuyên ngành lâm nghiệp ở Tiểu khu 8B1, Khóm 5, thị trấn Cái Đôi Vàm, huyện Phú Tân, thuộc Hạt Kiểm lâm RPH biển Tây, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Cà Mau đã có quyết định cách hết chức vụ và cho thôi việc đối với Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm RPH biển Tây vì quản lý để xảy ra nhiều sai sót. Đồng thời, cũng đã kỷ luật, cách hết chức vụ đối với ông Nguyễn Phương Khanh, Trạm trưởng Trạm Kiểm lâm Cái Đôi Vàm, thuộc Hạt Kiểm lâm RPH biển Tây và điều động về nơi làm việc khác. Song song đó, chúng tôi đã thay đổi lãnh đạo Hạt Kiểm lâm RPH biển Tây; thay toàn bộ cán bộ và nhân viên Trạm Kiểm lâm ở Cái Đôi Vàm, ông Lê Văn Hải cho biết.

Được biết, Chi cục Kiểm lâm tỉnh đang rà soát lại từng hộ và từng vụ việc. Nếu tiếp tục phát hiện sai phạm thuộc thẩm quyền của kiểm lâm thì sẽ tiến hành xử lý ngay. “Còn trách nhiệm liên quan đến chính quyền địa phương hay vấn đề mua bán đất, chúng tôi cũng đã có hướng dẫn bà con liên hệ với chính quyền địa phương huyện Phú Tân và Công an huyện Phú Tân để cung cấp thông tin. Kiểm lâm Cà Mau đang kiên quyết thực hiện lập lại trật tự, kỷ cương”, ông Lê Văn Hải thông tin./.

Phong Phú