“Mắt biển”

Những ngọn hải đăng hàng đêm như “mắt biển” toả sáng, hỗ trợ các hoa tiêu trên biển định hướng cho tàu thuyền lưu thông tránh những bãi cạn, bãi đá ngầm nguy hiểm và cũng là hướng để tàu thuyền ra vào bến an toàn.

Trên lãnh hải Việt Nam có nhiều ngọn hải đăng nổi tiếng được xây dựng gần 2 thế kỷ qua, như trên đảo Cô Tô thuộc vịnh Bắc Bộ Việt Nam có ngọn hải đăng Cô Tô cao 102 m, xây dựng từ cuối thế kỷ XIX, là hải đăng có mặt sớm nhất vịnh Bắc Bộ. Cũng tại đỉnh núi Ðảo Trần, huyện đảo Cô Tô, năm 1996, Việt Nam đã xây dựng ngọn hải đăng Ðảo Trần cao 17,7 m, tầm hiệu lực ánh sáng 20,7 hải lý, báo vị trí và luồng vào bến Ðảo Trần cũng như tàu thuyền hoạt động trong vùng biển Quảng Ninh.

Ngọn hải đăng Cô Tô được ví như biểu tượng du lịch của tỉnh Quảng Ninh.

Cũng tại huyện đảo Cô Tô, năm 1996, hải đăng được xây dựng trên Ðảo Trần, cao 17,7 m, phạm vi chiếu sáng 360 độ, tầm hiệu lực ánh sáng 20,7 hải lý, giúp tàu thuyền hoạt động trong vùng biển Quảng Ninh.

Còn ở ngoài khơi vùng biển Bắc Trung Bộ có hải đăng Lý Sơn - Quảng Ngãi do Pháp xây dựng từ năm 1898, được đặt tên là Phare Polo Canton (Sở Ðèn Pha). Hải đăng Lý Sơn cao 45 m, có hình trụ trông như chiếc tên lửa, tầm nhìn 19 hải lý. Ðây là ngọn hải đăng lâu đời nhất (125 năm) nằm ngoài đảo khơi vùng biển Bắc Trung Bộ.

Vùng Duyên hải Nam Trung Bộ có hải đăng Kê Gà, được xây dựng từ năm 1897, có độ cao 66 m và tầm phát sáng 22 hải lý. Với tuổi đời 126 năm, đây là ngọn hải đăng được Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam xác nhận là ngọn hải đăng cao nhất và nhiều tuổi nhất Việt Nam. Ngọn hải đăng Kê Gà là điểm du lịch nổi tiếng của tỉnh Bình Thuận.

Ðặc biệt, huyện đảo Trường Sa, tỉnh Khánh Hoà có 9 ngọn hải đăng ở các đảo: Sơn Ca, Nam Yết, Sinh Tồn, Ðá Lát, Ðá Tây B, An Bang, Song Tử Tây, Tiên Nữ và Trường Sa Lớn. Ðây là huyện đảo có nhiều ngọn hải đăng nhất Việt Nam. Những ngọn hải đăng này được ví như “những cột mốc chủ quyền” trên biển Ðông của Việt Nam. Trong đó, Trạm Hải đăng đảo Song Tử Tây được xây dựng đầu tiên trên quần đảo Trường Sa vào năm 1993, tầm nhìn khoảng 17 hải lý.

Hải đăng trên đảo Sinh Tồn, thuộc huyện đảo Trường Sa.

Ở đảo chìm Ðá Tây B (huyện Trường Sa), giữa biển trời mênh mông sóng nước có ngọn hải đăng màu xám sẫm cao 20 m, xây dựng năm 1994. Ðây là “mắt biển” vô cùng quan trọng đảm bảo an toàn hàng hải.

Ở đảo Hòn Khoai Cà Mau thuộc vùng biển cực Nam Tổ quốc có hải đăng cao 12,5 m, hình khối vuông  bằng đá hộc và xi-măng, do Pháp xây dựng năm 1920. Hải đăng Hòn Khoai có công suất đèn quét sáng với bán kính 35 km, đây là ngọn hải đăng có mặt sớm nhất tại hải phận Việt Nam trên vùng biển cực Nam Tổ quốc. Ðặc biệt, tại tháp hải đăng Hòn Khoai vào ngày 13/12/1940, Phan Ngọc Hiển lãnh đạo quân khởi nghĩa Hòn Khoai giành thắng lợi. Ngày khởi nghĩa Hòn Khoai (13/12/1940) được chọn làm Ngày truyền thống cách mạng của Ðảng bộ, quân và dân tỉnh Cà Mau. Năm 1990, đảo Hòn Khoai được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận Di tích lịch sử - văn hoá cấp quốc gia.

Ngọn hải đăng trên đảo Hòn Khoai do Pháp xây dựng năm 1920.

Huỳnh Lâm