“Hẹn ngày trở về” - Nguồn cảm hứng với văn nghệ sĩ

Sau hơn 2 tháng phát động Cuộc thi sáng tác ca khúc và bài ca vọng cổ Kỷ niệm 70 năm Sự kiện tập kết ra Bắc (1954-2024) với chủ đề “Hẹn ngày trở về”, do UBND tỉnh Cà Mau chỉ đạo Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh tổ chức, đã nhận được 85 tác phẩm (trong đó có 61 bài ca vọng cổ và 24 ca khúc).

• Những trường trung học kháng chiến Nam Bộ chuẩn bị đi tập kết tháng 10/1954
• Chôn giấu vũ khí lúc tập kết
• Nhớ ngày đi tập kết

Hiện tại, các tác phẩm tham gia dự thi được Ban Tổ chức chuyển đến Hội đồng Giám khảo cả hai chuyên ngành: Âm nhạc và Sân khấu. Ðây là những nhạc sĩ, tác giả, nghệ sĩ có tên tuổi, uy tín của khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Ðặc biệt, tất cả thành viên Ban Giám khảo thẩm định tác phẩm được mời đều thuộc tỉnh ngoài để đảm bảo tính khách quan, công bằng, chân thực nhất; hướng đến bộ giải có chất lượng thật sự để phục vụ Kỷ niệm 70 năm Sự kiện tập kết ra Bắc.

Theo Nhà biên kịch Trịnh Thanh Vũ, Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Cà Mau, đồng thời cũng là Trưởng ban Tổ chức, cuộc thi nhận được sự quan tâm lớn của đông đảo giới văn nghệ sĩ, những nhân vật trong cuộc và cả nhiều thế hệ đi sau. Bởi, với sự kiện này, Cà Mau là điểm tập kết 200 ngày đêm, với nhiều điểm nhấn: tại đây gắn với sự kiện cây vú sữa được bà má Lê Thị Sảnh gửi tặng Bác Hồ, trở thành biểu tượng của tấm lòng Cà Mau và thiêng liêng hơn là của đồng bào miền Nam đối với Bác và miền Bắc ruột thịt. Tiếp đó là tại bờ Nam sông Ông Ðốc diễn ra cuộc tiễn đưa cán bộ, chiến sĩ, con em học sinh miền Nam ra Bắc với lời hẹn 2 năm trở về, nhưng sau đó lời hẹn không thành, ngày trở về lại kéo dài hơn 20 năm. Và trong cuộc tiễn đưa đó, đồng chí Lê Duẩn đã quay lại để chỉ đạo cách mạng miền Nam... Những lát cắt đẹp này đã đi vào lòng các tác giả khi có dịp về Cà Mau hoặc khi tham gia những chuyến thực tế sáng tác về điểm tập kết năm xưa, ngược dòng lịch sử... Tất cả đã trở thành chất liệu, nguồn cảm hứng thật đẹp để thôi thúc họ sáng tác, gửi gắm tình cảm trong các tác phẩm dự thi.

Nhà biên kịch Trịnh Thanh Vũ trong một chuyến thăm bà Ðỗ Thị Cư (con gái thứ bảy, người bứng cây vú sữa để má Lê Thị Sảnh gửi theo chuyến tàu tập kết ra Bắc tặng Bác Hồ). Ảnh: SAM LEE

Tác giả Huỳnh Phương Thuý, sáng tác 2 bài vọng cổ tham gia dự thi, sau khi nộp tác phẩm, chị không giấu được niềm vui vì cứ ngỡ như không thể sáng tác kịp đúng hạn. Chị tâm tình: “Tuổi đã lớn, khoảng thời gian riêng không nhiều vì tất bật chuyện cơm áo, nhưng khi nghe thông báo có cuộc thi sáng tác tôi đã cố gắng tìm hiểu chủ đề, bối cảnh lịch sử và tham gia chuyến thực tế để lấy cảm xúc. Hai tác phẩm ra đời bằng hết khả năng của mình, không dám suy nghĩ nhiều về thành tích vì có không ít tác giả thế hệ đàn anh, đàn chị lẫn lực lượng trẻ nặng ký tham gia. Việc viết và gửi dự thi là trách nhiệm của một tác giả đối với sự kiện lớn của quê hương, bằng tất cả sự tri ân của thế hệ đi sau khi nghĩ về trang sử vàng son của dân tộc...”.

Cùng mạch suy nghĩ này, nhạc sĩ Sam Lee cho rằng, với một đề tài rất rộng, đòi hỏi những tác giả khi đặt bút sáng tác, ngoài tài năng nghệ thuật phải có kiến thức lịch sử đủ lớn và vốn sống để truyền tải vào tác phẩm của mình. Với anh, sau khi đồng hành cùng các văn nghệ sĩ trong các chuyến thực tế, nghiền ngẫm, tìm hiểu sự kiện chuyến tàu tập kết, ca khúc được ra đời trong tâm thế biết ơn, tự hào của thế hệ trẻ hôm nay, khi may mắn sinh ra trong thời hoà bình được đổi bằng biết bao gian khổ, hy sinh của lớp lớp người đi trước.

Ðoàn Văn Nghệ sĩ Cà Mau trong một chuyến thực tế sáng tác tại Phủ thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh, xã Trí Lực, huyện Thới Bình. Ảnh: SAM LEE

“Chúng tôi sẽ cố gắng có kết quả bộ giải sớm nhất, dự kiến vào đầu tháng 11. Ðồng thời sẽ gửi các tác phẩm đoạt giải đến Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch tỉnh Cà Mau để thực hiện tuyên truyền, quảng bá. Phối hợp với các đơn vị nghệ thuật như: Ðoàn Cải lương Hương Tràm, Trung tâm Văn hoá tỉnh... sử dụng tác phẩm biểu diễn phục vụ đông đảo quần chúng Nhân dân trong chuỗi các hoạt động. Lễ trao giải sẽ được tổ chức đúng vào dịp diễn ra Kỷ niệm 70 năm Sự kiện tập kết ra Bắc. Ðặc biệt, những tác phẩm vào chung khảo cuộc thi này sẽ được in vào tuyển tập để quảng bá, sử dụng lâu dài...”, Nhà biên kịch Trịnh Thanh Vũ cho biết./.

Minh Hoàng Phúc