Chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 11

Từ tháng 11, người dân không phải xuất trình giấy tờ đã có trên VNeID, doanh nghiệp nộp chậm bảo hiểm xã hội quá 60 ngày bị coi là trốn đóng và ngân hàng được phép giao nhận vàng miếng.

Không phải xuất trình giấy tờ có trên VNeID

Theo Nghị định 280/2025 có hiệu lực từ 1/11, trường hợp người dân đề nghị chứng thực mà cơ quan Nhà nước có thể khai thác thông tin, giấy tờ từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc các cơ sở dữ liệu khác thì phải sử dụng thông tin đó, thay vì yêu cầu người dân xuất trình bản chính, bản sao từ sổ gốc hoặc bản sao có chứng thực.

Chính phủ quy định các chủ thể có thẩm quyền chứng thực gồm: chủ tịch UBND xã, phường, đặc khu; người được ủy quyền hoặc phân công làm nhiệm vụ chứng thực; công chứng viên của phòng công chứng, văn phòng công chứng; viên chức ngoại giao, viên chức lãnh sự của Cơ quan đại diện ngoại giao, Cơ quan đại diện lãnh sự và cơ quan khác được ủy quyền thực hiện chức năng lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài.

Như vậy, so với quy định cũ, diện được phép thực hiện chứng thực được mở rộng thêm người được ủy quyền hoặc phân công làm nhiệm vụ chứng thực.

Các giấy tờ được tích hợp trên ứng dụng VNeID. Ảnh: Lưu Quý

Chủ tịch UBND cấp xã có quyền chứng thực bản sao từ bản chính các giấy tờ, văn bản do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền của Việt Nam; cơ quan, tổ chức có thẩm quyền của nước ngoài; cơ quan, tổ chức có thẩm quyền của Việt Nam liên kết với cơ quan, tổ chức có thẩm quyền của nước ngoài cấp hoặc chứng nhận. Ngoài ra, có thể chứng thực chữ ký trong các giấy tờ, văn bản; chữ ký của người dịch trong giấy tờ, văn bản tiếng nước ngoài dịch sang tiếng Việt hoặc ngược lại.

Chủ tịch xã cũng được chứng thực các giao dịch liên quan đến tài sản là bất động sản; giao dịch về quyền sử dụng đất; di chúc; văn bản từ chối nhận di sản; văn bản phân chia di sản là tài sản.

Nộp chậm bảo hiểm xã hội quá 60 ngày bị coi là trốn đóng

Nghị định 274/2025 có hiệu lực từ 30/11 quy định cụ thể về hành vi chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm thất nghiệp. Hành vi trốn đóng được chia thành ba nhóm trường hợp.

Trường hợp thứ nhất, người sử dụng lao động chưa đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động sau 60 ngày kể từ khi hết hạn. Thời điểm trốn đóng được tính từ ngày 61 trở đi.

Trường hợp thứ hai, người sử dụng lao động đăng ký tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp thấp hơn mức thực tế. Với đơn vị đóng hàng tháng, trốn đóng được tính từ sau ngày cuối cùng của tháng kế tiếp tháng phát sinh tiền lương đã đăng ký làm căn cứ đóng. Với đơn vị đóng ba hoặc sáu tháng một lần, hành vi trốn đóng được xác định từ sau ngày cuối cùng của tháng kế tiếp chu kỳ đã đăng ký làm căn cứ đóng.

Trường hợp thứ ba, người sử dụng lao động chậm đóng dù đã được cơ quan bảo hiểm đôn đốc. Nếu văn bản gửi trong 45 ngày kể từ khi hết hạn đóng mà doanh nghiệp vẫn không nộp sau 60 ngày, hành vi bị chuyển thành trốn đóng từ ngày thứ 61. Nếu đơn vị bị gửi văn bản sau 45 ngày thì thời điểm trốn đóng tính từ ngày thứ 15 kể từ khi cơ quan bảo hiểm ban hành văn bản.

Khoản tiền trốn đóng được xác định là số tiền mà doanh nghiệp không đăng ký, không đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp hoặc kê khai mức thấp hơn thực tế, sau 60 ngày kể từ khi hết hạn mà không khắc phục. Doanh nghiệp vi phạm phải nộp lại số tiền trốn cùng tiền lãi 0,03% mỗi ngày tính trên số tiền và số ngày trốn đóng.

Hành vi trốn đóng có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự; đồng thời doanh nghiệp vi phạm sẽ không được xét thi đua, khen thưởng trong năm.

Vàng miếng tại trụ sở SJC ở TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần

Ngân hàng được giao, nhận vàng miếng

Thông tư 33/2025 của Ngân hàng Nhà nước có hiệu lực từ ngày 15/11 quy định chi tiết việc phân loại, đóng gói và giao nhận kim khí quý, đá quý. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước và các tổ chức tín dụng được phép giao, nhận vàng miếng theo hợp đồng mua, bán hoặc gia công. Việc giao nhận phải thực hiện đúng quy trình, có giấy tờ hợp pháp, niêm phong rõ ràng và chịu trách nhiệm về chất lượng, khối lượng vàng miếng.

Thông tư quy định tiêu chuẩn phân loại vàng gồm ba nhóm: vàng trang sức - mỹ nghệ (hàm lượng từ 8 Kara trở lên), vàng miếng (có ký mã hiệu, thông số và tiêu chuẩn rõ ràng) và vàng nguyên liệu (dưới dạng thỏi, hạt, miếng). Bao bì vàng miếng phải được chống giả theo quy chuẩn của ngân hàng thương mại hoặc doanh nghiệp được phép sản xuất vàng miếng.

Việc đóng gói và niêm phong vàng được quy định chặt chẽ hơn. Vàng miếng cùng chất lượng được đóng thành lô 100 hoặc bội số của 100 miếng, tối đa 500 miếng; vàng nguyên liệu đóng thành lô 5 hoặc bội số của 5 thỏi, tối đa 25 thỏi. Tất cả phải được đựng trong hộp kim loại không gỉ, niêm phong và ghi rõ thông tin kiểm nhận.

Chuyển hình phạt tử hình thành tù chung thân

Nghị quyết 03/2025 của Hội đồng Thẩm phán có hiệu lực từ 1/11 quy định người bị kết án tử hình trước ngày 1/7/2025 mà chưa thi hành án sẽ được chuyển hình phạt sang tù chung thân nếu thuộc một số trường hợp. Đó là người mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối hoặc bị kết án tử hình về một trong 8 tội đã được sửa đổi, bỏ án tử hình trong Bộ luật Hình sự sửa đổi được Quốc hội thông qua tại kỳ họp 9 giữa năm 2025.

Các tội này gồm: hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; gián điệp; phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh; vận chuyển trái phép chất ma túy; tham ô tài sản; nhận hối lộ; và phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược.

Ngoài ra, người bị kết án tử hình về tội sản xuất hoặc mua bán trái phép chất ma túy cũng có thể được chuyển sang hình phạt tù chung thân nếu đáp ứng điều kiện về khối lượng, thể tích ma túy cụ thể và không có từ hai tình tiết tăng nặng trở lên.

Theo VnExpress.net