Cà Mau – vùng đất cực Nam Tổ quốc không chỉ giàu tài nguyên thiên nhiên mà còn là nơi hội tụ ý chí vươn lên mạnh mẽ của người dân. Tiêu biểu là ông Phạm Văn Ngọt (Mười Ngọt) ở xã Đá Bạc, người đã gắn bó cả đời với rừng U Minh Hạ. Vượt qua bao gian khó, ông cùng gia đình đã cải tạo vùng đất phèn chua hoang hóa thành khu du lịch sinh thái cộng đồng nổi tiếng. Câu chuyện của ông là minh chứng cho tinh thần đổi mới tư duy, khởi nghiệp và khát vọng làm giàu chính đáng từ tiềm năng của địa phương.
- Xứ rừng U Minh níu chân khách phương xa
- Về xứ rừng bắt cá làm khô
- Du lịch Cà Mau cất cánh cùng đất Chín Rồng
- Đến 2030 Cà Mau hướng tới trung tâm du lịch sinh thái vùng
"Ngôi nhà sinh thái" giữa rừng U Minh Hạ
Ngày trước, gia đình ông Mười Ngọt sống chủ yếu nhờ nghề gác kèo ong, giăng lưới bắt cá, đặt lợp bắt rùa..., cuộc sống bấp bênh, quanh năm “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời”. Từ khi được Vườn Quốc gia U Minh Hạ giao quản lý hơn 60 ha đất rừng, ông Mười Ngọt và các con nảy sinh ý tưởng làm điều gì đó mới mẻ, vừa gìn giữ rừng, vừa tạo sinh kế lâu dài.
Anh Phạm Duy Khanh, con trai ông Mười Ngọt, rất tâm huyết việc bảo tồn và quảng bá nghề truyền thống gác kèo ong.
Thế là, gia đình bắt tay làm từ dịch vụ nhỏ ban đầu là câu cá đồng, dần dần khách đến đông, nhu cầu ăn uống, nghỉ ngơi, trải nghiệm ngày càng lớn. Nhìn thấy nhiều cơ hội mới, gia đình quyết định mở rộng thành điểm du lịch sinh thái cộng đồng Mười Ngọt, chính thức đi vào hoạt động cuối năm 2015. Đến nay, sau 10 năm phát triển, Du lịch sinh thái cộng đồng Mười Ngọt trở thành điểm đến trải nghiệm hấp dẫn của du khách khi đến với Cà Mau.
Với không gian đặc trưng xứ rừng U Minh Hạ, điểm du lịch Mười Ngọt thực sự là “ngôi nhà sinh thái”, nơi người ta có thể sống chậm lại, lắng nghe tiếng rừng, tiếng gió, tiếng chim hoà vào nhau. Ở đây, du khách được tự tay giăng câu, thả lưới, đặt trúm bắt lươn... Cảm xúc hân hoan khi thu được "chiến lợi phẩm" là những con cá đồng tươi rói, hay khi được nếm giọt mật vàng óng, thơm mùi hoa tràm vừa lấy từ kèo ong rừng... là trải nghiệm không thể nào quên.
Niềm vui của du khách khi đến với Điểm du lịch sinh thái cộng đồng Mười Ngọt.
Đặc biệt, gia đình ông Mười Ngọt có cách khai thác hợp lý tài nguyên rừng: chỉ lấy mật ong theo mùa, giữ lại một phần đất có khu lung trũng khoảng 2 ha để duy trì môi trường sống tự nhiên của rùa, rắn, cá đồng... Bên cạnh đó, còn trồng hàng ngàn gốc đu đủ, cam, quýt, dâu để tạo cảnh quan và nguồn thực phẩm sạch phục vụ khách tham quan. Đây là cách làm thể hiện tinh thần trách nhiệm, với phương châm “làm du lịch nhưng không đánh đổi môi trường”.
Bên cạnh đó, việc quảng bá du lịch được chú trọng, với nhiều hình thức đa dạng trên các nền tảng mạng xã hội như YouTube, Facebook, TikTok. Cùng với các hình ảnh, video giới thiệu cảnh đẹp, ẩm thực hay các hoạt động trải nghiệm, điểm du lịch Mười Ngọt còn khéo léo kết hợp âm nhạc để lan toả tình yêu quê hương. Những ca khúc mang giai điệu ngọt ngào về đất và người Cà Mau được lồng ghép trong các clip quảng bá, vừa mang lại cảm xúc gần gũi, vừa khơi gợi niềm tự hào xứ sở. Cách làm sáng tạo này giúp hình ảnh vùng đất thêm sống động, để mỗi du khách không chỉ nhìn thấy cảnh quan mà còn cảm nhận được “hồn quê” qua âm nhạc, từ đó tạo dấu ấn sâu đậm và thôi thúc mong muốn tìm về, trải nghiệm trực tiếp.
Giữ gìn bản sắc văn hoá
Không chỉ giữ không gian sinh thái xứ rừng tràm, điểm du lịch Mười Ngọt còn góp phần gìn giữ và lan toả giá trị văn hoá Nam Bộ khi tổ chức hoạt động trải nghiệm cho du khách hiểu hơn cuộc sống, văn hoá bản địa.
Đến đây, du khách được chứng kiến tận mắt nghề gác kèo ong - Di sản Văn hoá phi vật thể quốc gia, với cách đặt kèo cho ong về làm tổ, chắt chiu từng giọt mật ngọt tinh tuý từ hoa rừng và nghe kể chuyện về những mùa “ăn ong” - một trải nghiệm khó tìm ở nơi khác. Bên cạnh đó, còn được tìm hiểu truyện kể Bác Ba Phi qua các buổi giao lưu, kể chuyện dân gian mang đậm giá trị văn hoá độc đáo. Du khách vừa thưởng thức ẩm thực đồng quê, vừa nghe những mẩu chuyện dí dỏm, chân chất, để hiểu thêm tinh thần lạc quan, giàu óc sáng tạo của người dân miền sông nước Cà Mau.
Giao lưu đờn ca tài tử tại Điểm du lịch sinh thái cộng đồng Mười Ngọt.
Đặc biệt, du khách còn được thưởng thức đờn ca tài tử Nam Bộ - Di sản Văn hoá phi vật thể của nhân loại. Lắng nghe ngón đờn, điệu hát giữa không gian mênh mông của rừng tràm, càng thêm yêu con người, vùng đất Cà Mau thân thương, mộc mạc, nghĩa tình. Ngoài ra, hành trình tham quan tại điểm Mười Ngọt còn gợi mở cho du khách tìm hiểu những di tích lịch sử ở Lung Tràm, nơi in dấu bao câu chuyện về thuở “mang gươm đi mở cõi”, giữ đất của tiền nhân.
Ngoài sức hút níu chân khách lữ hành, mỗi trải nghiệm, mỗi câu chuyện ở Mười Ngọt còn là sợi dây vô hình kết nối hiện đại với truyền thống, gắn du lịch với bảo tồn văn hoá và khơi dậy niềm tự hào quê hương.
Chung sức xây dựng quê hương
Không chỉ là mô hình kinh tế, điểm du lịch Mười Ngọt còn là minh chứng sống động, tiêu biểu cho phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”. Từ vùng đất phèn chua, hoang hoá, đường giao thông khó khăn, cơ sở hạ tầng hạn chế..., nhờ bàn tay và ý chí con người, nơi đây đã biến thành điểm đến sinh thái độc đáo, góp phần làm cho diện mạo nông thôn vùng quê Đá Bạc ngày thêm khởi sắc.
Đặc biệt, mô hình này gắn liền với tinh thần của phong trào thi đua “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau” khi góp phần giải quyết việc làm cho nhiều người dân địa phương. Đó là những thợ rừng cần mẫn, những tài công ngày ngày đưa đón khách trên vỏ lãi, là các chị em phụ nữ đảm đang phục vụ bữa ăn quê hấp dẫn cho thực khách, hay các cộng tác viên nhiệt tình giới thiệu, bán sản vật của quê hương... Điểm du lịch Mười Ngọt đã tạo công ăn việc làm, giúp họ có thêm nguồn thu nhập, cải thiện cuộc sống.
Anh Khanh (bìa phải) hướng dẫn du khách lấy mật ong.
Chỉ sau gần 10 năm hoạt động, Mười Ngọt đã trở thành điểm sáng của du lịch cộng đồng Cà Mau. Hình ảnh hàng ngàn kèo ong mật giữa rừng tràm không chỉ là sản phẩm du lịch độc đáo, mà còn thể hiện sự hài hoà giữa con người và thiên nhiên. Nhiều đoàn khách quốc tế, báo chí, công ty lữ hành đã đến khảo sát, đánh giá cao. Mô hình này còn mở ra hướng đi mới cho du lịch nông nghiệp ở Cà Mau nói riêng, khu vực đồng bằng sông Cửu Long và cả nước nói chung. Giai đoạn 2021- 2025, trung bình mỗi năm nơi đây đón từ 30.000-40.000 lượt khách, cao điểm các dịp lễ, Tết có thể đón 3.000-5.000 khách/ngày.
Câu chuyện làm du lịch của gia đình ông Mười Ngọt không chỉ là tấm gương vượt khó vươn lên làm kinh tế thành công, mà còn là bài học về tư duy đổi mới: biết tận dụng lợi thế bản địa, gắn kinh tế với môi trường và gìn giữ hồn cốt quê hương, lan toả tinh thần vì cộng đồng. Đó cũng chính là hình ảnh sinh động của phong trào thi đua yêu nước trong thời kỳ đổi mới: mỗi người dân, mỗi cộng đồng góp một “viên gạch" xây dựng quê hương Cà Mau giàu đẹp, văn minh, vững tin cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
“Phát triển kinh tế phải đi đôi với giữ gìn bản sắc văn hoá và bảo vệ tài nguyên rừng. Du lịch Mười Ngọt không chỉ để mưu sinh, mà còn để con cháu sau này biết đến nghề truyền thống gác kèo ong, biết yêu rừng U Minh Hạ. Chúng tôi tự hào vì đã biến nơi đây thành điểm đến cho du khách trải nghiệm văn hoá Nam Bộ một cách chân thật nhất. Trong tương lai, chúng tôi sẽ đầu tư thêm cơ sở hạ tầng phục vụ du khách, mở rộng các dịch vụ trải nghiệm, tăng cường quảng bá qua kênh truyền thông và kết nối với các công ty lữ hành. Và tất nhiên, công tác giữ gìn tài nguyên rừng, phát triển bền vững gắn với du lịch xanh vẫn là nhiệm vụ cốt lõi”, anh Phạm Duy Khanh, con trai ông Mười Ngọt, chia sẻ.
Quốc Thái