Gần 46 ngàn người tham gia BHXH tự nguyện

Dù gặp nhiều thách thức từ quá trình chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và điều kiện kinh tế-xã hội còn nhiều khó khăn. Song, công tác phát triển người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện trên địa bàn Khu vực XXXII vẫn đạt được những tín hiệu tích cực.

• Chi trả chế độ cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
• Vai trò và vị thế của ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam ngày càng nâng cao
• Bảo hiểm xã hội Khu vực XXXII: 13 doanh nghiệp nợ BHXH trên 125 tỷ đồng
• Sổ bảo hiểm xã hội điện tử được cấp chậm nhất là ngày 1/1/2026

Theo ông Lê Hùng Cường, Phó Giám đốc BHXH khu vực XXXII cho biết: “Tính đến hết tháng 6, toàn khu vực có 45.788 người tham gia BHXH tự nguyện, tăng 6.680 người so với cùng kỳ. Tỷ lệ bao phủ đạt 5% lực lượng lao động và hoàn thành 61,7% chỉ tiêu kế hoạch năm. Để đạt mục tiêu năm 2025, khu vực vẫn còn phải vận động thêm hơn 28 ngàn người tham gia BHXH tự nguyện trong thời gian tới".

Một trong những yếu tố quan trọng góp phần gia tăng số người tham gia BHXH tự nguyện chính là Luật BHXH sửa đổi năm 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Luật đã mở rộng đối tượng tham gia và bổ sung thêm nhiều quyền lợi đáng chú ý, trong đó, có chế độ thai sản cho người tham gia BHXH tự nguyện.

Theo ông Lê Hùng Cường, trước đây, người lao động phải tham gia đủ 20 năm BHXH tự nguyện mới đủ điều kiện hưởng lương hưu. Do đó, người dân thường phải bắt đầu tham gia từ tuổi 42 trở xuống mới đủ thời gian tích luỹ. Song, với quy định mới, người từ 46 tuổi trở lên vẫn có thể tham gia và đủ điều kiện nhận lương hưu khi đến tuổi nghỉ hưu là 62 tuổi. Chính sách mới còn tạo cơ hội cho nhiều lao động tự do, lao động trung niên, đặc biệt ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa đều có thể tham gia để có lương hưu khi về già.

Nhân viên tổ chức dịch vụ thu bưu điện đến từng nhà dân tuyên truyền BHXH tự nguyện. 

(Ảnh: Hoàng Vũ)

Tại nhiều địa phương, công tác tuyên truyền BHXH tự nguyện đã và đang được triển khai mạnh mẽ, sát thực tế. Tại Khóm 3, xã Năm Căn, bà Đặng Trí Phải, Phó Bí thư Chi bộ, Trưởng ban Công tác Mặt trận khóm, là người gắn bó với công tác vận động BHXH tự nguyện gần 20 năm. Bà thường xuyên phối hợp với cán bộ BHXH và Bưu điện đến từng hộ gia đình để vận động, từ đó, nhiều người dân trong khóm đã hiểu được lợi ích của BHXH tự nguyện nên tích cực tham gia. Bản thân bà cũng đã tham gia cho chồng hơn 3 năm nay.

bà Đặng Trí Phải chia sẻ: “Khi có lương hưu, mình không phải dựa vào con cháu, có bệnh cũng có tiền lo thuốc men. Những người lớn tuổi mà không có thu nhập thì khi già yếu rất vất vả, nên tôi thường vận động họ cố gắng đóng đủ 5 năm để khi trăm tuổi già được nhận trợ cấp tử tuất và mai táng phí”.

Cùng chung suy nghĩ, chị Lý Thu Phượng, cùng ngụ Khóm 3, cho biết: “Trước đây tôi làm công nhân ở công ty đông lạnh Năm Căn, có tham gia BHXH bắt buộc. Sau khi nghỉ làm, tôi được địa phương tuyên truyền nên đăng ký tham gia BHXH tự nguyện cho cả hai vợ chồng. Mỗi tháng đóng 319 ngàn đồng, số tiền không nhiều, bù lại sau này có lương hưu thì con cái cũng đỡ phải lo cho mình".

Tuy nhiên, dù có nhiều chuyển biến tích cực, công tác phát triển người tham gia BHXH tự nguyện vẫn còn nhiều khó khăn. Đặc biệt là ở những vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Người dân ở đây chủ yếu làm việc tự do, thu nhập bấp bênh nên việc đóng BHXH thường xuyên gặp trở ngại.

Ông Lê Hùng Cường cho biết: "Phần lớn người dân ở vùng sâu chọn mức đóng thấp nhất. Khi giá cả sinh hoạt tăng cao, họ thường phải ưu tiên chi tiêu cho các nhu cầu thiết yếu, khiến việc duy trì đóng BHXH bị gián đoạn. Bên cạnh đó, do BHXH tự nguyện là chính sách lâu dài, không được hưởng ngay như Bảo hiểm y tế nên nhiều người chưa thấy được lợi ích thiết thực, dẫn đến tâm lý chần chừ".

Nhân viên đại lý thu của Tổ chức dịch vụ thu Bưu điện, tuyên truyền BHXH tự nguyện cho các hộ dân.

Một vấn đề khác là công tác thu tiền không đều đặn. Có nơi cán bộ dịch vụ thu chỉ đến thu 2-3 tháng/lần, người dân phải đóng gộp nhiều tháng, gây tâm lý ngán ngại, thậm chí dừng đóng giữa chừng. Do đó ảnh hưởng trực tiếp đến thời gian tham gia và quyền lợi sau này của người dân.

Để đạt được mục tiêu phát triển số người tham gia BHXH tự nguyện trong năm 2025, BHXH khu vực XXXII đã xác định, tuyên truyền là nhiệm vụ trọng tâm. Đồng thời, cơ quan BHXH sẽ chủ động phối hợp với các sở, ngành, chính quyền địa phương sau khi chính thức chuyển sang mô hình 2 cấp để đưa chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH tự nguyện vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Ngoài ra, BHXH sẽ phối hợp với tổ chức dịch vụ thu để rà soát, chọn lọc các nhóm đối tượng tiềm năng, tập trung tuyên truyền chính sách mới của Luật BHXH năm 2024. Đồng thời, kiện toàn Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, cấp xã, ký kết các chương trình phối hợp giữa BHXH - UBND xã - tổ chức dịch vụ thu, để triển khai hiệu quả hơn.

Ông Lê Hùng Cường nhấn mạnh: "Vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện không dễ, nhất là ở những nơi khó khăn. Nhưng khi đã có một số người tham gia rồi, họ sẽ tự chia sẻ và vận động người thân, hàng xóm cùng tham gia. Chính những người trong cuộc sẽ giúp lan toả hiệu quả hơn cả".

BHXH khu vực XXXII đang từng bước khắc phục khó khăn, tập trung nguồn lực và phối hợp đồng bộ với các đơn vị liên quan đẩy mạnh phát triển BHXH tự nguyện. Đây không chỉ là mục tiêu về số lượng, mà còn là trách nhiệm trong việc đảm bảo an sinh cho người dân, nhất là lao động tự do, người cao tuổi và những người không có điều kiện tham gia BHXH bắt buộc.

Hồng Phượng