Thứ năm, 18-12-25 21:14:33
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Giữ lửa tài tử Nam Bộ

Báo Cà Mau Trải qua bao thăng trầm, nghệ thuật Đờn ca tài tử (ĐCTT) Nam Bộ vẫn được gìn giữ và phát huy trên đất Cà Mau nhờ tình yêu, niềm say mê của nhiều thế hệ. Từ nông thôn đến thị thành, tiếng đờn, lời ca đã trở thành "món ăn tinh thần" thân thuộc trong đời sống người dân địa đầu cực Nam Tổ quốc.

Cùng với sự quan tâm của các cấp, các ngành, những nghệ nhân và câu lạc bộ (CLB) ĐCTT trong cộng đồng đã và đang bền bỉ góp công sức giữ lửa cho bộ môn nghệ thuật truyền thống giàu bản sắc này.

Sau những giờ lao động mệt mỏi, lúc rảnh rỗi, ông Huỳnh Văn Ngoan (xã Châu Thới) lại tập hợp bạn bè, những người có cùng đam mê ĐCTT quây quần bên nhau ngân nga vài bài bản. Với ông, đó là những khoảnh khắc thư thái, giúp xua tan bao vất vả, lo toan của cuộc sống thường ngày.

Một buổi sinh hoạt của CLB ĐCTT Huỳnh Ngoan.

Niềm đam mê bất tận với những cung bậc trầm bổng của tiếng đờn kìm, đờn bầu hoà cùng lời ca ngọt ngào đã thấm vào lòng ông Ngoan từ thuở hoa niên. Vì thế, khi có cơ hội học đờn, ông cố gắng học hỏi, miệt mài trau dồi suốt những năm tháng tuổi trẻ để giờ đây trở thành nghệ nhân đờn có tiếng.

Bên cạnh họp mặt đờn ca để thoả đam mê, ông Ngoan còn cùng một số người bạn thành lập CLB ĐCTT Huỳnh Ngoan (do ông làm Chủ nhiệm), quy tụ những người yêu thích bộ môn nghệ thuật truyền thống này đến sinh hoạt, truyền dạy, với mong muốn bảo tồn và phát triển phong trào ĐCTT tại địa phương.

Nghệ thuật đờn ca tài tử được giữ gìn, phát triển, trở thành món ăn tinh thần của đông đảo người dân. (Ảnh: LÊ TUẤN ANH)

Học trò của ông Huỳnh Văn Ngoan thuộc nhiều lứa tuổi khác nhau: trung niên, thanh niên, có cả em nhỏ. Dù khác nhau về tuổi tác, giới tính, nghề nghiệp, nhưng họ đều chung đam mê ĐCTT. Vì vậy, dù bận rộn công việc, mọi người vẫn tranh thủ thời gian rảnh rỗi để cùng nhau chia sẻ tiếng đờn, lời ca.

Hơn 18 năm truyền dạy đờn ca cho các thế hệ học trò, ông Huỳnh Văn Ngoan cho biết: Tôi dạy vì muốn gìn giữ âm điệu quê hương cho thế hệ mai sau; còn học trò vì muốn lan toả âm điệu ấy đi xa hơn. Chính sự đồng lòng và đam mê ấy mà chúng tôi gắn bó, cùng nhau duy trì và phát triển phong trào đờn ca ở xã”.

Nghệ nhân giới thiệu nghệ thuật ĐCTT với du khách nước ngoài.  (Ảnh: LÊ TUẤN ANH)

“Tôi biết thầy Ngoan từ lâu, nhưng gần đây mới có dịp theo học. Do đi làm xa, nên vài tháng tôi mới về luyện hát với thầy đôi ba bữa. Tôi gắn bó với CLB ĐCTT Huỳnh Ngoan hơn 3 năm nay, tuy không thường xuyên nhưng vẫn rất yêu mến mái nhà chung này. Giai điệu quê hương luôn theo tôi trong những ngày xa xứ, mỗi khi buồn, tôi lại ngân nga vài câu ca, thấy lòng ấm lại, thấy quê hương như ở thật gần”, chị Bích Ngoan (xã Châu Thới) bày tỏ.

Ông Nguyễn Văn Tiếu, thành viên CLB ĐCTT Huỳnh Ngoan, tự hào: “Những lúc nông nhàn, tôi cùng anh em đi đờn ca ở nhiều nơi, vừa có thêm thu nhập để duy trì câu lạc bộ, vừa lan toả giai điệu quê hương đến khắp nơi, truyền tình yêu ĐCTT cho nhiều người. Tôi rất tự hào vì được góp phần nhỏ vào việc gìn giữ và phát triển nghệ thuật ĐCTT”.

Trình diễn nghệ thuật đờn ca tài tử tại Khu Lưu niệm nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ và Nhạc sĩ Cao Văn Lầu (Phường Bạc Liêu). (Ảnh: HỮU THỌ)

Nghệ thuật ĐCTT là niềm tự hào của người dân Nam Bộ nói chung, Cà Mau nói riêng. Loại hình âm nhạc mang hơi thở của phù sa sông nước và gợi lên biết bao cung bậc cảm xúc, mỗi khi giai điệu vang lên, người nghe lại thấy thương, thấy nhớ, thấy yêu thêm quê hương, xứ sở. Chính nhờ những CLB và những “người giữ lửa” như ông Huỳnh Văn Ngoan mà ĐCTT luôn được duy trì, phát triển trong cộng đồng, góp phần bảo tồn giá trị di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại theo tháng năm.

Chúc Chi - Tiến Luận

Điểm đến giàu tiềm năng du lịch văn hoá - tín ngưỡng

Toạ lạc tại xã Hưng Hội, chùa Soryaram (chùa Giữa) đã tồn tại gần một thế kỷ và vẫn gìn giữ nguyên vẹn vẻ đẹp kiến trúc cổ truyền, lộng lẫy. Không chỉ là nơi sinh hoạt tôn giáo của đồng bào Khmer, chùa còn là không gian văn hoá đặc sắc, hội tụ nhiều giá trị truyền thống, tạo tiềm năng lớn để phát triển du lịch văn hoá - tín ngưỡng.

Tục thờ Môn thần của người Hoa

Trong tín ngưỡng dân gian của cộng đồng người Hoa tại Cà Mau, tục thờ Môn thần là nét văn hoá đặc sắc, gắn liền với quan niệm về sự an cư, bảo hộ và trấn áp tà khí.

Sắc màu văn hoá Khmer qua Lễ Cầu an

Hằng năm, sau Tết Chôl Chnăm Thmây, đồng bào Khmer tại các phum - sóc trên địa bàn tỉnh Cà Mau lại hân hoan tổ chức Lễ Cầu an (Panh Kom San Srok), một trong những nghi lễ truyền thống quan trọng nhất.

Bồi dưỡng kiến thức văn hoá DTTS cho đội ngũ nhân lực trẻ

Sáng 7/12, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch phối hợp Trường Đại học Bạc Liêu tổ chức hoạt động tham quan thực tế và giao lưu kỹ thuật trình diễn nghệ thuật Khmer tại chùa Xiêm Cán (phường Bạc Liêu).

Đánh thức tiềm năng du lịch từ bánh dân gian người Hoa

So với các dân tộc anh em khác, cộng đồng người Hoa tại Cà Mau sở hữu nhiều nghề truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa, trong đó, nghề làm các loại bánh dân gian có nguồn gốc từ Trung Quốc. Những loại bánh này không chỉ mang hương vị đặc trưng mà còn hàm chứa nhân sinh quan sâu sắc, thể hiện ước vọng về trường thọ, phúc - lộc - an khang.

Sắp xếp, tinh gọn các tổ chức văn học nghệ thuật các dân tộc thiểu số

Sáng 6/12, tại tỉnh Cà Mau, Hội Văn học nghệ thuật (VHNT) các dân tộc thiểu số (DTTS) Việt Nam tổ chức Hội thảo sắp xếp, tinh gọn, hợp nhất các tổ chức VHNT các DTTS, thống nhất trong đa dạng.

Quảng bá quê hương tươi đẹp

Nhiếp ảnh gia Nguyễn Ðông Xuân (nghệ danh Nguyễn Xuân) đến với nhiếp ảnh từ năm 1984, thời kỳ còn sử dụng máy ảnh chụp phim đen trắng. Từ năm 1987-1990, anh là bộ đội tình nguyện làm nghĩa vụ quốc tế, phóng viên chiến trường (chuyên đề tài liệu, tư liệu) ở nước bạn Campuchia, Sư đoàn 330 thuộc Mặt trận 979, Quân khu 9.

Lan toả văn hoá Khmer trong học đường

Giữa trung tâm xã Đá Bạc, nơi có hơn 700 hộ đồng bào Khmer sinh sống, Trường Phổ thông dân tộc nội trú - THCS Danh Thị Tươi trở thành điểm sáng trong hành trình gìn giữ và lan toả giá trị văn hoá truyền thống. Là trường nội trú THCS duy nhất của tỉnh Cà Mau dành cho học sinh Khmer, nơi đây không chỉ truyền đạt tri thức mà còn nuôi dưỡng bản sắc dân tộc, để văn hoá Khmer được tiếp nối bằng sự trân trọng và tự hào.

Chùa Pôthi Thlâng: Điểm tựa tín ngưỡng, an sinh

Được xây dựng từ năm 1889, chùa Pôthi Thlâng (còn gọi là chùa Tập Rèn, toạ lạc tại xã Thới An Hội, TP Cần Thơ) là một trong những cơ sở Phật giáo cổ kính gắn liền với lịch sử vùng đất Kế Sách, tỉnh Sóc Trăng (cũ).

Sla Tho - Nét thiêng trong văn hoá Khmer

Trong các dịp lễ hội, cưới hỏi hay nghi thức tôn giáo của đồng bào Khmer Nam Bộ thường có những tháp hoa rực rỡ được tạo tác tỉ mỉ từ thân cây chuối và hoa, đặt trang trọng nơi bàn thờ. Đó chính là Sla Tho - vật phẩm cúng dường quan trọng bậc nhất, được xem là "linh hồn" trong đời sống tâm linh của người Khmer.