Khi trời tờ mờ sáng, hành lang Khoa lọc máu – Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cà Mau đã rất đông bệnh nhân. Người thì ngồi thẫn thờ trên ghế nhựa, người tựa lưng vào tường ôm chai nước, người uể oải kéo theo chiếc túi nhỏ đựng thuốc. Trong ánh mắt họ, sự mệt mỏi xen lẫn lo âu thường trực.
Đó là những bệnh nhân suy thận mạn tính – những người phải gắn bó cả đời với chiếc máy lọc máu. Mỗi tuần 2 đến 3 lần, mỗi lần 3 đến 4 giờ, sự sống của họ phụ thuộc hoàn toàn vào những giọt máu được lọc qua cỗ máy lạnh lùng.
Đến từ nhiều vùng quê với những hoàn cảnh khác nhau, nhưng căn bệnh suy thận đã kéo họ xích lại gần nhau bên những xóm trọ nhỏ tại Khóm 6, phường Hoà Thanh, nơi gần vị trí Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cà Mau để thuận tiện việc điều trị bệnh dài hạn.
Bà Tăng Mỹ Thuận (58 tuổi, quê xã Phan Ngọc Hiển) cho biết, bà sinh sống và bám trụ khu trọ này ngót đã 14 năm qua. Đó là khoảng thời gian con trai bà là Châu Trọng Huynh (33 tuổi) chống chọi với căn bệnh suy thận. Thương con nên bà theo sát con để chăm sóc. Nhìn con ngày càng yếu ớt, trên người đầy những vết thương, phù nề sau những lần lọc máu định kỳ, lòng người mẹ vô cùng đau đớn.
Anh Dương Phong Danh (46 tuổi, ở xã Phan Ngọc Hiển) cũng mắc bệnh suy thận phải lọc máu định kỳ nên đã xa rời mảnh đất quê hương nơi chôn nhau cắt rốn nhiều năm. Cuộc sống cứ quanh quẩn bên khu trọ và bệnh viện. Vợ anh, chị Trần Thị Lệ Em, vì thương chồng nên cũng rời bỏ quê hương cận kề chăm sóc cho chồng. Hằng ngày chị đi bán vé số dạo để có tiền lo cho cuộc sống.
Căn phòng trọ chật chội là nơi sinh sống của vợ chồng ông Tạ Văn Lâm (68 tuổi, quê xã Tân Tiến). Ngoài căn bệnh suy thận nặng, vợ ông Lâm còn mắc thêm căn bệnh tai biến mạch máu não nên ông Lâm phải túc trực chăm sóc, cùng vợ vượt qua bệnh tật ở cái tuổi xế chiều.
Đối với các bệnh nhân suy thận nặng, cuộc sống chỉ còn tính bằng ngày, bằng giờ. “Không chạy thận thì không sống. Nhưng mỗi lần chạy thận là cả một quá trình đau đớn về thể xác và thời gian chạy thận càng dài càng kiệt quệ về kinh tế”, bà Lê Thị Thuý (55 tuổi, xã Năm Căn) chia sẻ sau khi kết thúc ca lọc máu.
Bệnh suy thận không phân biệt lứa tuổi nào. Có những người còn rất trẻ nhưng không may mắc bệnh, mọi ước mơ đành ngậm ngùi khép lại.
Tại khu trọ của bà Điệp có những bệnh nhân có tuổi đời còn rất trẻ, như trường hợp của Phan Ngọc Dung (30 tuổi, quê xã Thới Bình). Nhung gầy gò, ốm yếu, không thể vận động bình thường, mọi sinh hoạt đều nhờ vào sự hỗ trợ của mẹ.
Bệnh nhân suy thận nặng phần nhiều thời gian gắn bó với bệnh viện, ở xóm trọ vì mỗi tuần phải lọc máu 3-4 lần. Một người bệnh, một người nuôi, xa nhà, xa quê, sống phần đời còn lại nơi bệnh viện, trong những xóm trọ bí bách giữa phố thị phồn hoa. Đôi khi họ chỉ có mong ước giản đơn là một chuyến về quê nhà, gặp gỡ người thân... nhưng cũng khó thực hiện được.
Căn phòng lọc máu của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cà Mau lúc nào cũng đông đúc bệnh nhân. Có những người đã gắn bó, ra vào nơi này suốt hơn chục năm qua. Tiếng máy chạy rì rì xen lẫn tiếng ho khan, tiếng y tá dặn dò bệnh nhân... tạo nên một không gian ảm đạm, đau lòng.
Bác sĩ Trương Hớn Dân, Trưởng Khoa lọc máu - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cà Mau, cho biết: Hiện tại, khoa có 50 máy lọc máu cho bệnh nhân suy thận, thực hiện khoảng 200 ca/ ngày. Trung bình một tuần có khoảng 3 ca bệnh mới. Bệnh suy thận mạn tính cần lọc máu định kỳ, việc bệnh nhân hồi phục hoàn toàn thì “chưa có phép màu” nào xảy ra dù ngành y tế cũng đã có những bước tiến vượt bậc. Khánh kiệt về kinh tế là điều rất dễ xảy ra đối với những bệnh nhân này".
Bà Lê Thị Điều (53 tuổi, quê xã Đất Mũi) chia sẻ: “Tôi phải lọc máu mỗi tuần 3 lần, lần nào cũng hơn 3 tiếng. Nếu không có máy này, tôi không còn sống đến hôm nay. Nhưng cái khó nhất vẫn là chi phí. May mắn là tôi nhận được sự giúp đỡ của nhiều phía từ chính sách y tế thông qua bảo hiểm y tế, sự giúp đỡ của cộng đồng , họ cho tôi từ bát cơm, chai nước đến những khoản tiền nhỏ, giúp tôi bớt lo đi phần nào”, bà nói, mắt đỏ hoe.
Hiện nay, Bảo hiểm y tế chi trả một phần lớn chi phí lọc máu, chính sách nhân văn ấy đã giảm được rất nhiều về gánh nặng kinh tế cho các bệnh nhân, trong đó có những bệnh nhân nghèo, hoàn cảnh khó khăn.
Ông Phạm Việt Hùng (71 tuổi, quê xã Tạ An Khương) nghẹn ngào: “Vợ tôi bệnh suy thận hơn 23 năm qua. Thật tình nếu không có sự hỗ trợ và chính sách y tế thì vợ tôi sẽ không thể sống đến ngày hôm nay. Tôi rất biết ơn Đảng và Nhà nước”.
Đằng sau những con số khô khan về căn bệnh cũng như chi phí điều trị, là hàng nghìn câu chuyện ấm áp tình người. Chính sự sẻ chia âm thầm đã níu giữ sự sống cho biết bao bệnh nhân chạy thận nghèo.
Bà Quách Kiều Phụng (nhóm thiện nguyện Quách Phụng) là người làm thiện nguyện hơn 15 năm qua, bà cũng là người gắn bó với nhiều bệnh nhân chạy thận nghèo, phần nhiều là bệnh nhân trẻ tuổi. Xuất phát từ tình thương và sự sẻ chia, từ khi còn làm việc đến hiện tại dù đã nghỉ hưu, bà Phụng vẫn gắn bó, tận tâm vận động, hỗ trợ cho bệnh nhân suy thận. Hằng ngày, bà vẫn miệt mài với những con số, thống kê, rà soát để đảm bảo nguồn hỗ trợ của mạnh thường quân đến kịp thời và đúng đối tượng cần giúp đỡ.
Hằng tháng, thông qua vận động từ các mạnh thường quân, một số nhóm thiện nguyện trong tỉnh, cũng như trích một phần tiền tích luỹ của gia đình, bà Quách Kiều Phụng hỗ trợ dây chạy thận và tiền mặt cho khoảng 120 bệnh nhân, với số tiền khoảng 70 triệu đồng.
Các chuyên gia y tế nhận định, bên cạnh việc điều trị bằng can thiệp y tế, tinh thần và niềm tin đóng vai trò then chốt trong việc giúp bệnh nhân duy trì sự sống. Những nghĩa cử nhân ái - từ suất cơm miễn phí, mái nhà trọ tình thương, đến những khoản hỗ trợ âm thầm... chính là “liều thuốc tinh thần” vô giá.
Thời gian qua, với vai trò Trưởng Phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cà Mau, thạc sĩ Dương Minh Kỳ đã tích cực cùng đồng nghiệp, thông qua các mối quan hệ và các diễn đàn xã hội, công khai kêu gọi, vận động cộng đồng chung tay giúp đỡ, hỗ trợ bệnh nhân nghèo trong đó có những bệnh nhân chạy thận. Trong 6 tháng đầu năm 2025, công tác xã hội tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cà Mau đã kêu gọi hỗ trợ, giúp đỡ bệnh nhân nghèo với số tiền hơn 600 triệu đồng.
“Không ai chọn bệnh tật, nhưng chúng ta có thể chọn cách sống nhân ái với nhau”. Lời nhắn gửi giản dị từ một nhà hảo tâm có lẽ cũng chính là thông điệp chung của xã hội hôm nay.
Ông Lê Tấn Phát, Bí thư Chi bộ Khóm 6, phường Hoà Thành, cho biết: Hiện tại, tại địa phương có 3 khu trọ tập trung cho bệnh nhân chạy thận. Bệnh tật ảnh hưởng đến kinh tế gia đình, cuộc sống của họ trông chờ vào tấm lòng của các mạnh thường quân. Hằng tuần có nhiều đoàn, cá nhân đến thăm và tặng quà cho họ, chủ yếu là những nhu yếu phẩm cần thiết cho sinh hoạt hằng ngày. Đây là những trợ lực rất cần thiết thể hiện tinh thần tương thân tương ái, là nguồn cổ vụ, động viên giúp họ bám trụ và chống chọi với bệnh tật.
Chung tay hỗ trợ bệnh nhân chạy thận nghèo không chỉ là hành động cứu trợ, mà là cách chúng ta gìn giữ nhân tính, trao nhau hy vọng.
Người chạy thận nghèo không thể một mình chống chọi với bệnh tật. Họ cần đến sự giúp đỡ, dù là một bữa cơm, một chỗ ở đơn sơ, hay chỉ là một lời động viên, an ủi. Sự giúp đỡ ấy khi được lan toả sẽ trở thành ngọn lửa thắp sáng niềm tin cho hàng nghìn số phận.
Những bước chân mệt mỏi trên hành lang bệnh viện hôm nay không còn quá đơn độc, bởi phía sau họ là cả một cộng đồng đồng cảm và sẻ chia.
Một bệnh nhân chạy thận đã nói trong nước mắt: “Chúng tôi sống được đến hôm nay không chỉ nhờ máy lọc máu, mà còn nhờ tình người vẫn ấm áp quanh đây!”.
Văn Đum
Trình bày: Lê Tuấn
Xuất bản ngày 16/9/2025