Tổ chức Đoàn có còn gần thanh niên?

Bài 1: Khoảng cách giữa thanh niên và Đoàn

Bài 2: Đi tìm lời giải đáp

Bài cuối: Mạnh dạn nhìn nhận - Xóa dần khoảng cách

Không thể phủ nhận, ở bất kỳ thời đại nào thì thanh niên cũng là lực lượng quan trọng của xã hội, là lực lượng hùng hậu nhất trong đội quân tiên phong cách mạng. Do đó, việc tổ chức Đoàn đã và đang mạnh dạn nhìn nhận việc chưa thể xóa được khoảng cách với thanh niên hiện nay là một bài toán khó, cần nhanh chóng tìm hướng giải đúng.

 Anh Ngô Vũ Thăng (bìa phải), Bí thư Tỉnh đoàn trao bảng tượng trưng tặng nhà nhân ái và phương tiện hỗ trợ đoàn viên - thanh niên nghèo xã Vĩnh Bình (huyện Hòa Bình).

 Đoàn Thanh niên tổ chức hoạt động thể dục - thể thao nhằm tạo sân chơi lành mạnh cho đoàn viên - thanh niên. Ảnh: H.L

Lấp “lỗ hổng” từ cơ sở

Tổ chức cơ sở Đoàn là nền tảng cơ sở của Đoàn, nơi tổ chức, thực hiện mọi chủ trương của Đoàn, nơi rèn luyện, phấn đấu của mỗi đoàn viên và là “cầu nối” giữa thanh niên với Đoàn. Chất lượng tổ chức cơ sở Đoàn là trọng tâm, quyết định vị trí, vai trò, uy tín của Đoàn trong thanh niên và xã hội. Tuy nhiên, thực tế cho thấy thì chất lượng hoạt động của không ít cơ sở Đoàn, nhất là chi đoàn địa bàn dân cư, doanh nghiệp còn thấp; nội dung, hình thức sinh hoạt và hoạt động của Đoàn còn thiếu hấp dẫn, ít sáng tạo, chưa theo kịp sự chuyển động của tình hình thanh niên cũng như yêu cầu tập hợp thanh niên trong giai đoạn hiện nay. Việc tập hợp thanh niên tại địa bàn dân cư càng khó hơn, nhất là địa bàn dân cư phường, xã - dù có rất đông thanh niên trí thức, làm việc tại các cơ quan ban ngành. Tuy nhiên, khi phường, xã có “công to việc lớn” cần đến thanh niên thì gần như không thể tập hợp được đối tượng này. Một số thủ lĩnh Đoàn khóm, ấp giải thích rằng, do trình độ của họ hạn chế nên việc vận động, thuyết phục gặp rất nhiều trở ngại. Trước tình hình này, Tỉnh đoàn cũng đã thực hiện giải pháp tăng cường cán bộ về tiếp cơ sở nhưng xem ra cũng không xuể. Chính vì vậy, Nghị quyết 02 về việc nâng cao chất lượng Đoàn cơ sở của Trung ương Đoàn hiện đang được các cấp bộ Đoàn trong tỉnh khẩn trương triển khai thực hiện. Trong đó chú trọng vào việc nâng cao năng lực, trình độ nghiệp vụ, kiến thức kinh tế - xã hội của một bộ phận cán bộ Đoàn cơ sở còn yếu, tụt hậu so với thanh niên.

Bên cạnh đó, các cấp bộ Đoàn cũng đã mạnh dạn nhìn nhận những hạn chế trong nội dung, phương thức hoạt động của Đoàn cơ sở do chậm đổi mới, chưa phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng của thanh niên. Thông qua tìm hiểu thực tế, làm một số phỏng vấn nhanh các thủ lĩnh Đoàn phường, xã, chúng tôi nhận thấy một trăn trở chung: chính cái khó trong quản lý, thu hút, tập hợp thanh niên nên công tác Đoàn đang ngày càng có nguy cơ bị sụt giảm cả về chất và lượng, thanh niên không mặn mà với tổ chức Đoàn, nên không muốn tham gia  sinh hoạt chi đoàn nữa. Do đó, một giải pháp đặt ra khá linh động trong sinh hoạt chi đoàn địa bàn dân cư khi cũng có thể sinh hoạt theo hình thức liên chi đoàn, kết hợp lồng ghép sinh hoạt Đoàn với các tiết mục văn nghệ, trò chơi để tránh sự nhàm chán, khô khan... Thậm chí, có những thủ lĩnh Đoàn phường, xã, trường học cũng khá “nhạy” khi xây dựng những trang Facebook để tuyên truyền, giới thiệu về những thông tin hoạt động của Đoàn, Hội, Đội. Đồng thời vận động cán bộ Đoàn, các cấp bộ Đoàn xây dựng những sản phẩm truyền thông trên mạng xã hội, như: hình ảnh, đoạn phim ngắn đăng tải các hoạt động Đoàn tại địa phương, đơn vị mình.

Ông Nguyễn Huy Thái, Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bạc Liêu (nguyên Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam tỉnh) cho biết: “Để có thể thút hút, tập hợp thanh niên gắn với xây dựng tổ chức cơ sở Đoàn vững mạnh thì yếu tố nguồn nhân lực (thủ lĩnh Đoàn các cấp) là vô cùng quan trọng. Việc chọn những người có lòng nhiệt huyết không thôi thì chưa đủ, mà cần phải hội tụ cả yếu tố năng lực và trình độ. Do đó, ở cấp nào cũng cần trọng dụng, bố trí tài năng trẻ và có kế hoạch đào tạo cán bộ Đoàn một cách khoa học. Đây sẽ là nhân tố chính cho việc cụ thể hóa các phong trào của Trung ương Đoàn phát động, triển khai xuống địa phương, vừa phải đáp ứng nhu cầu địa phương, vừa phù hợp với nguyện vọng của thanh niên. Một thủ lĩnh Đoàn muốn tập hợp được đoàn viên - thanh niên thì phải có đủ tố chất từ năng lực đến nhiệt huyết để “xông pha” tham gia trên mọi lĩnh vực của địa phương như: kinh tế, văn hóa - xã hội…, chứ không chỉ đặt mình trong một khuôn: hoạt động Đoàn - thanh thiếu nhi…”.

Hãy là nơi “truyền lửa” nhiệt huyết

Rất nhiều nguyên nhân được đưa ra để lý giải cho câu hỏi “Tổ chức Đoàn có còn gần thanh niên?” như: nền kinh tế thị trường đã và đang phát triển mạnh mẽ thì ảnh hưởng của nó là không nhỏ tới phong trào công tác Đoàn ở khắp mọi nơi; thanh niên đi làm ăn xa, chỉ lo làm kinh tế chứ không quan tâm đến các hoạt động khác của Đoàn. Hay không ít thủ lĩnh Đoàn than thở rằng, thanh niên ngày nay thiếu nghị lực, chỉ đua theo lối sống thị trường, họ không quan tâm đến các phong trào Đoàn mà chỉ biết ghi tên, điểm danh cho xong chuyện… Tuy nhiên, thực tế chứng minh, thời nào cũng vậy: thanh niên là lực lượng quan trọng của xã hội, là lực lượng hùng hậu nhất trong đội quân tiên phong cách mạng. Dù bất cứ môi trường nào, hoàn cảnh nào thì phẩm chất trong họ bao giờ cũng là nhiệt huyết, sẵn sàng hiến dâng sức trẻ của mình để thực hiện những hoài bão của bản thân, gia đình và đất nước.

Quả thật, không thể đòi hỏi lòng “nhiệt huyết” ở thanh niên trong hoàn cảnh phải vật lộn với sự khó khăn của kinh tế gia đình, mà ở đó họ lại là trụ cột. Những thắc mắc vô cùng hợp lý rằng: tham gia vào tổ chức Đoàn, Hội thì được gì? Một so sánh rất rõ ràng: vào Hội Nông dân, Hội LHPN dễ tiếp cận vốn vay và các dự án nuôi trồng, sản xuất hơn; còn ở tổ chức Đoàn, Hội LHTN thì rất khó vay vốn, nếu có cũng không đáng bao nhiêu… Trong khi, lực lượng thanh niên chiếm trên 50% lực lượng lao động trong tỉnh. Những đối tượng này không được giải quyết nhu cầu về vốn, nhu cầu học tập và phát triển bản thân, liệu có phải là bất hợp lý quá không? Vậy thì vấn đề đặt ra hiện nay cho các cấp bộ Đoàn là làm thế nào để nhóm lên và thổi bùng ngọn lửa nhiệt huyết trong thanh niên, làm điểm tựa để họ phát huy sức trẻ, để cống hiến? Đưa ra giải pháp cho vấn đề này, anh Ngô Vũ Thăng, Bí thư Tỉnh đoàn, nhấn mạnh: “Để tạo một vị trí, uy tín, là điểm tựa của tổ chức Đoàn trong thanh niên, Đoàn phải hiểu rõ thanh niên cần gì. Đây là công việc quan trọng với bất kỳ đơn vị nào, với bất kỳ một ai trong vai trò là cán bộ Đoàn, Hội. Muốn làm tốt điều này, trước hết cần tìm hiểu rõ đặc điểm của thanh niên tại đơn vị mình, xem họ là những người đang làm những công việc gì, họ có thế mạnh gì, họ đang có nhu cầu gì trong việc làm, trong cuộc sống và năng khiếu…”.

Thiết nghĩ, để có thể gần thì phải hiểu tâm tư, nguyện vọng của đối tượng muốn tiếp cận. Còn để thanh niên có cơ hội phát huy sức trẻ, thực hiện hoài bão cống hiến vì cộng đồng, quê hương đất nước thì tổ chức Đoàn chính là nơi giữ vai trò “truyền lửa” chính. Và để thổi bùng được ngọn lửa này trong tuổi trẻ thì chắc chắn tổ chức Đoàn phải tìm cách tiếp cận thật gần với thanh niên.

Huỳnh Mai - Uy Phát